“Yaramazlık” nedir?
Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğüne göre üç anlamı var.
(isim) "Yaramaz olma durumu"
(isim) "Yaramazca davranış"
(isim, halk ağzında) "Kötü, uygunsuz durum veya haber"
TDK’da yaramazlık kelimesi daha ziyade “işe yaramayan” anlamında kullanılmış. Çocukların yapmış oldukları yaramazlıkla ilgili bir tanımlama getirilmemiş.
İsterseniz şimdi yaramazlık kavramına bir de “haylazlık” kelimesi açısından bakalım.
TDK sözlüğünde haylazlığın anlamı; “haylaz olma durumu” olarak anlatılıyor. “Haylaz” kelimesine baktığımızda ise; (sıfat) "Hoşa gitmeyen davranışlarda bulunan kimse" şeklinde tanımlanmış. Ve “hayta” yakıştırması bile yapılmış.
Şimdi izin verirseniz ben de kendime göre bir tanımlama yapmak istiyorum.
Yaramazlık (haylazlık); bana göre genellikle çocukların çevrelerine karşı yapmış oldukları çocukça mizahi davranışlardır.
Evet, bana göre yaramazlığın içerisinde mizah vardır…
Çocuk görünce sorarlar;
-Yaramazlık yapıyor musun?
- Yapmıyorum…
- Aferin…
Bunu neresi aferin onu anlayamıyorum. Kanı kaynayan bir çocuktan 50 yaşındaki insan gibi efendi efendi oturmasını beklemek doğru bir davranış mıdır?
Ben psikolog değilim; ancak buradan psikologlara soruyorum;
Çocukları ağırlaştırmak doğru bir davranış mıdır?
Peki şöyle soralım; çocukların niçin uslu durması istenir?
Büyükler rahat etsin diye mi?
Yani kendi rahatları için…
Yetişkin olmanın psikolojik hakimiyeti kullanılarak kanı kaynayan çocukların “uslu” ve “ağırbaşlı” durması isteniyor öyle mi?
Peki o zaman can alıcı soruyu soruyorum;
Bu bir “psikolojik istismar” değil midir?
Yaramazlığa karşı olmanın bilinçaltı sebepleri arasında biraz da korku olduğunu düşünüyorum; çocuklar tarafından eleştirilme korkusu…
Örneğin psikiyatride obsesif olarak tanımlanan aşırı temizlik takıntılı bir “teyze”nin koltuğuna kasıtlı olarak toz bulaştırılması resmen yaramazlıktır. Ancak bu yaramazlığın içerisinde “eleştiri" ve "mizah” vardır. O teyzenin temizlik takıntısını abartması; fiilen eleştiri konusu yapılmıştır. Teyzenin o anki kızgınlığı ve koltuğu yeniden bastıra bastıra temizleme konusundaki gayreti yaramaz çocuklar tarafından gülmece unsuru haline getirilmiştir.
Mizah nedir?
Gülmecedir…
Ancak her komik olay mizah değildir. Çünkü içerisinde zeka ve eleştiri barındırılması gerekmektedir.
Peki yaramazlığı sadece çocuklar mı yapar?
Hayır…
Bence büyükler de yapar…
Yaramazlık yapmanın yaşı yoktur…
